Ja het is weer zover. In de nacht van zaterdag 25 op zondag 26 oktober gaat de klok weer een uur terug… Voor ons voelt dat als een extra uurtje slaap (in theorie dan), maar voor kinderen kan het ritme behoorlijk in de war raken. Het wordt eerder donker en in de ochtend eerder licht. Ook kan het zijn dat je kindje om 5.00 ineens klaar wakker is.
En dat is niet leuk!
Gelukkig kun je je kind helpen om hier rustig doorheen te komen. Dit kun je doen;
*Pas het ritme geleidelijk aan (fijn voor de gevoeligere kindjes). Hoe doe je dat?
Begin 5 tot 7 dagen vóór de klokverandering met het stapje voor stapje verschuiven van alle activiteiten van de dag. Denk aan eten, dutjes, buitenspelen en bedtijd, alles schuif je elke dag ongeveer 10 minuten later op. Zo went de biologische klok langzaam aan het nieuwe ritme, zonder dat je kind oververmoeid raakt.
*Gebruik het daglicht (zeker ochtendlicht) actief
Ochtendlicht is heel belangrijk voor het slapen. Ga dus zodra het licht wordt even naar buiten, ja ook al het koud is. Dat helpt het lichaam van je kind sneller te wennen aan het nieuwe ritme en maakt het opstaan makkelijker. Sowieso is veel buiten zijn goed voor het slapen.
Of ga voor ‘cold turkey’
Voor kinderen die al stabiel slapen of wat ouder zijn (rond 3–5 jaar), kun je ook kiezen voor de snelle aanpak. Gewoon de klok verzetten op de nacht zelf. Soms is het even zoeken de eerste dagen, maar veel kinderen vinden daarna vanzelf hun ritme terug. Wees gewoon wat extra flexibel met dutjes of bedtijd als je kindje eerder moe is.
*Gebruik een slaaptrainer
Zet de slaaptrainer in de week vóór de klokverandering elke dag 10 minuten later. Zo leert je peuter stap voor stap dat “de zon” of het lampje later opkomt.
Toch te vroeg wakker? Behandel het dan als nacht
Wordt je kind toch vóór de gewenste tijd wakker (bijv. 5:00 uur nieuwe tijd)?
->Hou de kamer dan donker en zeg niet te veel, het mag echt duidelijk zijn dat het nog nacht is.
->Zet geen licht aan, liever geen voeding geven als dit niet meer nodig is en ga niet naar beneden.
Wacht tot de ochtend (bijv. 6:00 uur) om de dag te starten. Zo leer je hun biologische klok wanneer de ochtend écht begint.
Wacht de eerste dagen eventueel samen. Liever een paar dagen samen wachten tot 6.00, dan ongewenste nieuwe gewoontes aanleren zoals mee naar beneden nemen.
*Let op wakkertijden en slaapsignalen
De klok verandert, maar je kind niet. Blijf dus letten op slaapsignalen zoals in de ogen wrijven, wat hangerig worden, drukker worden (hyper). Blijf altijd goed naar je kindje kijken en stuur bij waar nodig. Geef het tijd. Het duurt meestal een paar dagen tot een week voordat het ritme zich heeft hersteld. Dat is normaal. Plan eventueel wat extra rustmomenten in overdag, zodat je kind niet oververmoeid raakt.
(een oververmoeid kind wordt vroeger wakker dan een uitgerust kind)
Bonus tips✨
Gebruik white noise. Zeker in de vroege ochtend, wanneer het buiten nog stil is, kan white noise helpen om omgevingsgeluiden te dempen. Dat voorkomt dat je kind te vroeg wakker schrikt van een geluid.
Kies voor rood licht in de avond. ’s Avonds en ’s nachts heeft rood of amberkleurig licht een kalmerend effect op het zenuwstelsel, en dat wil je. Het verstoort de aanmaak van melatonine niet(zoals fel wit of blauw licht dat wél doet).
Wij gebruiken thuis deze lampjes. Ik ben er echt heel blij mee en ze doen wat ze moeten doen! Met de code ‘Janine10’ krijg je 10% extra korting.
Beperk schermtijd in de avond en vroege ochtend. Licht van schermen (tablet, tv, telefoon) remt de aanmaak van melatonine en maakt het inslapen moeilijker en kan ervoor zorgen dat een kindje vroeger wakker wordt. Laat je kind liever minstens een uur voor bedtijd geen schermen meer zien.
Let op de voeding. Voedzame maaltijden helpen bij een diepe slaap. Denk aan:
- havermout, banaan of volkoren pasta (rijk aan tryptofaan, de voorloper van melatonine)
- warme melk of plantaardige variant met kaneel
- vermijd suikerrijke snacks of zoete drankjes voor het slapengaan
Creëer voorspelbaarheid in de ochtend.
Bijvoorbeeld:
- Gordijnen open – “Goedemorgen dag!”
- Even knuffelen
- Samen naar buiten (al is het maar 10 minuten)
- Ontbijt en lekker spelen
Zo leert het lichaam duidelijk wanneer de dag écht begint.
Goed om te onthouden – De wintertijd kan even rommelig voelen, maar met het juiste ritme, een beetje geduld en de juiste tools kun je de ochtenden weer rustig en voorspelbaar maken. Wil je weten hoe?
In mijn Vroege Vogel Gids deel ik precies hoe je je kind helpt om later wakker te worden, met zachte, liefdevolle stappen die écht werken (zonder onnodige strijd of tranen).
Download hier de Vroege Vogel Gids✨
Feitjes en weetjes over de wintertijd en slapen
- Wintertijd kan een voordeel zijn voor kinderen die ’s avonds moeite hebben met in slaap vallen. Doordat het eerder donker is, kan hun lichaam sneller melatonine aanmaken, wat helpt om slaperigheid te stimuleren.
- Het circadiaanse ritme van jonge kinderen is gevoeliger dan dat van volwassenen, waardoor ze meer tijd nodig hebben om te wennen aan tijdsveranderingen.
- Kinderen die al vroeg wakker worden, kunnen tijdens de wintertijd nog vroeger opstaan. Dit komt doordat hun interne klok denkt dat het later is dan de daadwerkelijke tijd.
- Hoe jonger het kind, hoe langer de aanpassing aan de wintertijd kan duren. Baby’s en peuters hebben vaak 4-7 dagen nodig om volledig te wennen aan de tijdsverandering.
- Slaapregressies kunnen worden verergerd door de wintertijd. Kinderen die al in een fase van slaapregressie zitten, zoals rond 18 maanden of 2 jaar, kunnen door de tijdsverandering nog meer moeite hebben om goed te slapen.
Hopelijk verloopt alles rustig bij je. Bedankt voor het lezen
Liefs Janine